
Coendersborg, gelegen in de provincie Groningen, is vernoemd naar de familie Coenders en ontstond uit de samenvoeging van land van drie boerderijen: die van de families Fossema, Harckema en Heringe. De borg zelf werd gebouwd op de locatie van een versterkte boerderij van de familie Fossema en dateert uit het einde van de zeventiende eeuw.
De familie Coenders kocht de drie boerderijen in 1668. Ludolf Coenders, een raadsheer van Groningen, ging het gebied gebruiken voor veenontginning en bouwde een landhuis op de locatie van de voormalige Fossemaheerd. Dit leidde tot een conflict met de heer van Nienoord, Georg Wilhelm von Inn- und Kniphausen, wat resulteerde in een veldslag die Ludolf won.
Na het overlijden van Ludolf Coenders in 1679 vererfde het landgoed op zijn zus, Etta, die de Coendersborg in 1699 verkocht aan haar schoonzoon Oeno van Teyens. De familie Van Teyens gebruikte de borg meer dan 150 jaar als buitenverblijf. In 1813 kreeg de borg zijn huidige klassieke gevel onder leiding van Hyma van Teyens, die tevens bijdroeg aan de voortzetting van de veenontginning.
Na het overlijden van Hyma erfden haar drie kinderen de borg, maar omdat zij ongehuwd en kinderloos stierven, werd de buurman, arts Joachimus Lunsingh Tonckens, als erfgenaam aangewezen. Dit leidde tot een langdurig conflict met de familie Albers, die zich als rechtmatige erfgenamen beschouwde. In 1951 werd de borg uiteindelijk verkocht aan de Stichting Het Groninger Landschap.
De Coendersborg heeft een fascinerende bouwhistorie. Het voorhuis werd later toegevoegd aan de tweede vleugel van de borg, en een verborgen bouwnaad is het enige overblijfsel van deze uitbreiding. Aan de achterzijde is een Friese schuur van hergebruikte kloostermoppen te vinden.
De tuinen rondom de Coendersborg werden gevormd na de veenontginning, waarbij bomen werden geplant. Dit heeft geleid tot een mooi boslandschap rond de borg, dat weliswaar geen Engelse landschapstuin is, maar wel doet denken aan de tuinen van andere borgen zoals Fraeylemaborg en Ekenstein, zij het zonder de formele aanleg van paden en vijvers.
De tuinmuur die tijdens de herbouw door de familie Van Teyens werd aangelegd, is nog steeds grotendeels aanwezig. De toegangspoort is verdwenen, maar de resterende hangpunten wijzen op de voormalige poort.
Het gebied rond de Coendersborg biedt een rijke flora en fauna. De bodem en de aangelegde gracht vormen een ideale voedingsbodem voor stinzenplanten, en in de herfst kunnen bijzondere paddenstoelen zoals de stinkzwam en gekraagde aardster worden gevonden. Het bos biedt ook een thuis voor verschillende diersoorten, waaronder eekhoorns, herten en bosuilen. De ijsvogel is vaak te zien bij de waterpartijen, op zoek naar vis en insecten.